Baasiriya ne Jerusalema
(2 Bomambo 18:13-372 19:14-19, 2 35-37Isaya 36:1-22Isaya 37:8-38)
1 Shule kwe zwithu izwezwi zose zwakathamwa ndi Hezekiya nge kugalikabgwe, Senakheribu mambo we Baasiriya kazha kanginilila Juda ngono kakomba mizi yose ye matizhilo ekumbula kuti aizwitolele iyo. 2 Ngono Hezekiya wakati ebona kuti Senakheribu waswika ngono kakale una mazwimisilo e kugwa ne Jerusalema, 3 kalongolosa ne makulukota awe ne balume babe bakasima kuti bamise vula ye misenya yakabe idwa kuzhe kwe mizi mikulu ngono bakambhatsha kuthama saikoko. 4 Bunjinji gwe bathu bakabe bakakubungana ngono bakamisa misenya yose ne lukobana gwakabe guwunga mu shango beti, “Ini bomambo be Asiriya bangazha bewana vula ingapa kene?” 5 Ngono mambo kashinga kwazo kumusa guma lakabe lakawa ngono kabaka thungamakole mulili, kabaka limwe guma tjakuzhe kwe lakabe liliyapo ngono kasimisa matizhilo e Duluthulu mu nzi nkulu wa Dafite. Wakathama mathumo ne zwivikisi zwinjinji. 6 Ngono kabiga balume bose mu nzi nkulu pasi kwe balauli be babhayani ngono kalaula kuti banoshangana ku tjibata ku nkoba we nzi nkulu ngono kabakulumbidza eti, 7 “Simani mube nge tjilopa. Musitje kene kuli kutemeka mafupa mbeli kwa mambo we Asiriya ne babhayani bose baanabo, ngobe upakati kwedu nkulu pana baanabo. 8 Iye una simba le nthu koga iswi tina Yahwe Ndzimu wedu, banotibhatsha bakagwa ngwa dzedu.” Ngono bathu bakasima besimisiwa nge matama a Hezekiya mambo we Juda.
9 Shule kwa ipapo Senakheribu mambo we Asiriya wakati akakomba Lakhishi ne babhayani babe bose katuma balanda babe ku Jerusalema kuna Hezekiya mambo we Juda ne ku bathu bose be Juda bakabe bali mu Jerusalema eti, 10 “Senakheribu mambo we Asiriya kati, ‘Makabiga muni kene amuligele mu Jerusalema yakakombiwa wali kene? 11 Apa amutobona kuti Hezekiya unomutjengela wali kuti ndizo mufe mubulawa nge bhamba ne nyota kene ha emudwa eti, “Yahwe Ndzimu wedu unowotisunungula mu simba le mambo we Asiriya!” 12 Apa ate ali iye zwe Hezekiya wakadusa magalo a pezhugwi ne zwibeso ngono kalaula Juda ne Jerusalema eti, “Makafanila namata pa tjibeso tjinopisigwa zwibhayilo tjing'ompela mutjili makafanila pisa zwibhayilo,” kene? 13 Apa amutoziba kuti imi na bobatategulu bangu takathamani bathu bose be shango dzipoga kene? Apa midzimu ye shango idzedzo yakatubula bhatsha bathu ibabo kene? 14 Ndiupi mu midzimu iyeyo ye shango idzedzi dzakalobesiwa tjoselele ndi bobatategulu bangu wakatubula kutjidza bathu bawo mu simba langu, kungayita kuti Ndzimu wenyu utubule kumutjidza mu simba langu kene? 15 Ndizo ngwenu musiletje Hezekiya kuti amutjebele kene kumutungamilila ntome nge zila yakajali, kakale musitongo n'galabgwe ngobe akuna ndzimu we shango ipi kene we bushe gupi wakatongotjidza bathu bawo muna bobatategulu bangu. Ndizo wali ndzimu wenyu usingake ukamutjidza mundili!’ ”
16 Balanda ba Senakheribu bakadwilila ngoleba zwithu zwakabipa ngekwa Yahwe Ndzimu nenge kwe nlanda wawo Hezekiya. 17 Mambo bakakwala hwalo betuka Yahwe Ndzimu we Iziraela ngono beleba beti, “Midzimu ye be zwitjaba yakakong'wa ngotjidza bathu bayo mu simba langu ngono naiwo Ndzimu wa Hezekiya aungatubule kutjidza bathu bawo mu simba langu.” 18 Ngono bakamimila nge mahwi a pezhugwi nge lulimi gwe Bajuta bemililila bathu be Jerusalema bakabe bali mu guma le nzi nkulu kuti ndizo babapalusemoyo kuti bakowotola nzi nkulu. 19 Bakalebeleka ngekwe Ndzimu we Jerusalema se ungati banolebeleka ngekwe midzimu ye bamwe bathu, midzimu yakabezhiwa nge nthu.
20 Mambo Hezekiya ne nlebesambeli Isaya nkololo wa Amozi bakatembezela Ndzimu nge kwa ikoku ngono bakalilila kudzimu. 21 Ngono Yahwe bakatuma ntumwa we kudzimu kubulaya babhayani bose bakasima ne balauli be babhayani ne balauli be ngwa ya mambo we Asiriya. Ndizo mambo we Asiriya kabgwilila ku shango iye akabhakhwa nge shoni. Ngono wakati eswika ku ng'umba ye ndzimu uwe, bamwe be bakololo babe bakambhayila ipapo nge thumo.
22 Ndizo Yahwe bakatjidza Hezekiya ne bagali be Jerusalema mu simba la Senakheribu mambo we Asiriya ne mu masimba e zwita zwizwe zose, ngono bakabapa mbakiso kumwe ne kumwe. 23 Banjinji bakazhisa zwipo kuna Yahwe ku Jerusalema ne zwithu zwakanaka kuna Hezekiya mambo we Juda ndizo kakudziwa mbeli kwe zwitjaba zose kudwa mu tjibaka itjetjo ne kuyenda mbeli.
Gwala kwa Hezekiya ne kuzwikudza
(2 Bomambo 20:1-3, 2 12-19Isaya 38:1-3Isaya 39:1-8)
24 Mu mazhuba iyawo Hezekiya kagwala, egwalilo fa, ngono wakatembezela Yahwe ngono bakan'dabila, bakampa tjilakidzo tjekuti unowopola. 25 Koga Hezekiya kasibokele tjaathamigwa, kazwikudza ndizo bushongola gwa Yahwe gukadelukila mu nli ne mu Juda ne mu Jerusalema. 26 Koga Hezekiya kazwiyisa pasi ngekwe mazwikudzo awe ne bathu be Jerusalema naibobo ngono bushongola gwa Yahwe kukasidelukile mubali mu tjibaka tja Hezekiya.
Fumwa ya Hezekiya
27 Hezekiya wakabe ana fumwa njinji ne gudzo, wakazwithamila matula e siliva ne golide nenge e mabgwe e ntengo upezhugwi ne e zwipayisi ne zwivikisi ne zwimwe zwishingisiwa zwe ntengo upezhugwi, 28 kabaka matula e mathunde ne mabiganyilo e nkumbi we zhambi ne mafuta ne matanga e ng'ombe neye pkhwizi ne mbudzi zwikabe zwinjinji kwazo. 29 Wakabaka mizi kabe ne pkhwizi ne mbudzi ne matanga e ng'ombe manjinji kwazo ngobe Ndzimu wakabe wampa fumwa njinji kwazo. 30 Hezekiya ndiyezwe wakazhalila nsenya we Gihoni ngono kathama kuti uwungile kunomila zhuba kwe nzi nkulu wa Dafite. Hezekiya wakabhudilila mu mishingo iye yose, 31 nenge tjibaka tje bakololo be Bhabhiloni pabakazha bewobhuzwisisa nge tjakabe tjashingikala mu shango tjakabe tjitjenamisa, Ndzimu wakanletjedza kunlika ne kuziba tjimwe ne tjimwe tjakabe tjili mu moyo uwe.
Bhelelo le kubusa kwa Hezekiya
(2 Bomambo 20:20-21)
32 Mishingo yose ya Hezekiya ne zwiyito zwizwe zwibuyanana, bonani, zwakakwagwa mu mbono dze Nlebesambeli Isaya nkololo wa Amozi ne mu Lukwalo gwa Bomambo be Juda ne Iziraela. 33 Hezekiya kafa ngono kabiganyiwa kwakatathila kwe zwikumbu zwe zwizekugwana zwa Dafite ngono. Juda yose ne bagali be Jerusalema bakan'kudza mu nsi we kufa kukwe. Manase nkololo uwe kan'gala thaka.
Baasiriya ne Jerusalema
(2 Bomambo 18:13-372 19:14-19, 2 35-37Isaya 36:1-22Isaya 37:8-38)
1 Shule kwe zwithu izwezwi zose zwakathamwa ndi Hezekiya nge kugalikabgwe, Senakheribu mambo we Baasiriya kazha kanginilila Juda ngono kakomba mizi yose ye matizhilo ekumbula kuti aizwitolele iyo. 2 Ngono Hezekiya wakati ebona kuti Senakheribu waswika ngono kakale una mazwimisilo e kugwa ne Jerusalema, 3 kalongolosa ne makulukota awe ne balume babe bakasima kuti bamise vula ye misenya yakabe idwa kuzhe kwe mizi mikulu ngono bakambhatsha kuthama saikoko. 4 Bunjinji gwe bathu bakabe bakakubungana ngono bakamisa misenya yose ne lukobana gwakabe guwunga mu shango beti, “Ini bomambo be Asiriya bangazha bewana vula ingapa kene?” 5 Ngono mambo kashinga kwazo kumusa guma lakabe lakawa ngono kabaka thungamakole mulili, kabaka limwe guma tjakuzhe kwe lakabe liliyapo ngono kasimisa matizhilo e Duluthulu mu nzi nkulu wa Dafite. Wakathama mathumo ne zwivikisi zwinjinji. 6 Ngono kabiga balume bose mu nzi nkulu pasi kwe balauli be babhayani ngono kalaula kuti banoshangana ku tjibata ku nkoba we nzi nkulu ngono kabakulumbidza eti, 7 “Simani mube nge tjilopa. Musitje kene kuli kutemeka mafupa mbeli kwa mambo we Asiriya ne babhayani bose baanabo, ngobe upakati kwedu nkulu pana baanabo. 8 Iye una simba le nthu koga iswi tina Yahwe Ndzimu wedu, banotibhatsha bakagwa ngwa dzedu.” Ngono bathu bakasima besimisiwa nge matama a Hezekiya mambo we Juda.
9 Shule kwa ipapo Senakheribu mambo we Asiriya wakati akakomba Lakhishi ne babhayani babe bose katuma balanda babe ku Jerusalema kuna Hezekiya mambo we Juda ne ku bathu bose be Juda bakabe bali mu Jerusalema eti, 10 “Senakheribu mambo we Asiriya kati, ‘Makabiga muni kene amuligele mu Jerusalema yakakombiwa wali kene? 11 Apa amutobona kuti Hezekiya unomutjengela wali kuti ndizo mufe mubulawa nge bhamba ne nyota kene ha emudwa eti, “Yahwe Ndzimu wedu unowotisunungula mu simba le mambo we Asiriya!” 12 Apa ate ali iye zwe Hezekiya wakadusa magalo a pezhugwi ne zwibeso ngono kalaula Juda ne Jerusalema eti, “Makafanila namata pa tjibeso tjinopisigwa zwibhayilo tjing'ompela mutjili makafanila pisa zwibhayilo,” kene? 13 Apa amutoziba kuti imi na bobatategulu bangu takathamani bathu bose be shango dzipoga kene? Apa midzimu ye shango idzedzo yakatubula bhatsha bathu ibabo kene? 14 Ndiupi mu midzimu iyeyo ye shango idzedzi dzakalobesiwa tjoselele ndi bobatategulu bangu wakatubula kutjidza bathu bawo mu simba langu, kungayita kuti Ndzimu wenyu utubule kumutjidza mu simba langu kene? 15 Ndizo ngwenu musiletje Hezekiya kuti amutjebele kene kumutungamilila ntome nge zila yakajali, kakale musitongo n'galabgwe ngobe akuna ndzimu we shango ipi kene we bushe gupi wakatongotjidza bathu bawo muna bobatategulu bangu. Ndizo wali ndzimu wenyu usingake ukamutjidza mundili!’ ”
16 Balanda ba Senakheribu bakadwilila ngoleba zwithu zwakabipa ngekwa Yahwe Ndzimu nenge kwe nlanda wawo Hezekiya. 17 Mambo bakakwala hwalo betuka Yahwe Ndzimu we Iziraela ngono beleba beti, “Midzimu ye be zwitjaba yakakong'wa ngotjidza bathu bayo mu simba langu ngono naiwo Ndzimu wa Hezekiya aungatubule kutjidza bathu bawo mu simba langu.” 18 Ngono bakamimila nge mahwi a pezhugwi nge lulimi gwe Bajuta bemililila bathu be Jerusalema bakabe bali mu guma le nzi nkulu kuti ndizo babapalusemoyo kuti bakowotola nzi nkulu. 19 Bakalebeleka ngekwe Ndzimu we Jerusalema se ungati banolebeleka ngekwe midzimu ye bamwe bathu, midzimu yakabezhiwa nge nthu.
20 Mambo Hezekiya ne nlebesambeli Isaya nkololo wa Amozi bakatembezela Ndzimu nge kwa ikoku ngono bakalilila kudzimu. 21 Ngono Yahwe bakatuma ntumwa we kudzimu kubulaya babhayani bose bakasima ne balauli be babhayani ne balauli be ngwa ya mambo we Asiriya. Ndizo mambo we Asiriya kabgwilila ku shango iye akabhakhwa nge shoni. Ngono wakati eswika ku ng'umba ye ndzimu uwe, bamwe be bakololo babe bakambhayila ipapo nge thumo.
22 Ndizo Yahwe bakatjidza Hezekiya ne bagali be Jerusalema mu simba la Senakheribu mambo we Asiriya ne mu masimba e zwita zwizwe zose, ngono bakabapa mbakiso kumwe ne kumwe. 23 Banjinji bakazhisa zwipo kuna Yahwe ku Jerusalema ne zwithu zwakanaka kuna Hezekiya mambo we Juda ndizo kakudziwa mbeli kwe zwitjaba zose kudwa mu tjibaka itjetjo ne kuyenda mbeli.
Gwala kwa Hezekiya ne kuzwikudza
(2 Bomambo 20:1-3, 2 12-19Isaya 38:1-3Isaya 39:1-8)
24 Mu mazhuba iyawo Hezekiya kagwala, egwalilo fa, ngono wakatembezela Yahwe ngono bakan'dabila, bakampa tjilakidzo tjekuti unowopola. 25 Koga Hezekiya kasibokele tjaathamigwa, kazwikudza ndizo bushongola gwa Yahwe gukadelukila mu nli ne mu Juda ne mu Jerusalema. 26 Koga Hezekiya kazwiyisa pasi ngekwe mazwikudzo awe ne bathu be Jerusalema naibobo ngono bushongola gwa Yahwe kukasidelukile mubali mu tjibaka tja Hezekiya.
Fumwa ya Hezekiya
27 Hezekiya wakabe ana fumwa njinji ne gudzo, wakazwithamila matula e siliva ne golide nenge e mabgwe e ntengo upezhugwi ne e zwipayisi ne zwivikisi ne zwimwe zwishingisiwa zwe ntengo upezhugwi, 28 kabaka matula e mathunde ne mabiganyilo e nkumbi we zhambi ne mafuta ne matanga e ng'ombe neye pkhwizi ne mbudzi zwikabe zwinjinji kwazo. 29 Wakabaka mizi kabe ne pkhwizi ne mbudzi ne matanga e ng'ombe manjinji kwazo ngobe Ndzimu wakabe wampa fumwa njinji kwazo. 30 Hezekiya ndiyezwe wakazhalila nsenya we Gihoni ngono kathama kuti uwungile kunomila zhuba kwe nzi nkulu wa Dafite. Hezekiya wakabhudilila mu mishingo iye yose, 31 nenge tjibaka tje bakololo be Bhabhiloni pabakazha bewobhuzwisisa nge tjakabe tjashingikala mu shango tjakabe tjitjenamisa, Ndzimu wakanletjedza kunlika ne kuziba tjimwe ne tjimwe tjakabe tjili mu moyo uwe.
Bhelelo le kubusa kwa Hezekiya
(2 Bomambo 20:20-21)
32 Mishingo yose ya Hezekiya ne zwiyito zwizwe zwibuyanana, bonani, zwakakwagwa mu mbono dze Nlebesambeli Isaya nkololo wa Amozi ne mu Lukwalo gwa Bomambo be Juda ne Iziraela. 33 Hezekiya kafa ngono kabiganyiwa kwakatathila kwe zwikumbu zwe zwizekugwana zwa Dafite ngono. Juda yose ne bagali be Jerusalema bakan'kudza mu nsi we kufa kukwe. Manase nkololo uwe kan'gala thaka.