Gole le butendeka
(Matama 15:1-11)
1 Yahwe bakadwa Mushe ali mu Dombo le Sinai bakati, 2 “Lebeleka ne bathu be Iziraela ubadwe uti, ‘Ha muswika mu shango yandinomupa, mowolondolodza zhuba le kunyaluluka le Sabata la Yahwe. 3 Mulime mudzwale minda yenyu, musunulile minda yenyu ye mizhambi makole ali matathatu, mubuye mutjele mitjelo yayo. 4 Koga gole le butendeka lowobe Sabata, nsi we kunyaluluka kuzhele kwe shango, ibe Sabata kuna Yahwe, musitongolima minda kene kuli kusunulila minda yenyu ye mizhambi. 5 Musitongovuna mazhamba kene mukatjela zhambi mu mizhambi isakasunuligwa, lowobe lili gole le nsi we kunyaluluka kwe shango. 6 Nenguba nnda usakalimiwa mu gole ilelo le Sabata, unowokubidwisila zojiwa, zwe balandalume ne balandakadzi babo ne bashingi babo ne bataya bakabakidzana nawe, 7 ne zwithuwo zwizo ne phuka dze shango dzimu shango yenyu, tjimwe ne tjimwe tjinowobe tjabidwa tjijiwe.
Gole le makumi ali mashanu
8 “ ‘Ngono unowozwibalila bo Sabata bali kutendeka be makole, makole ali kutendeka katendeka, ngono unowozwiwanila mazhuba a bo Sabata bali kutendeka be makole, makole wose aswike makole ali makumi manna ana ali zhanalume. 9 Ndizo unowotuma ntumwa kapoteleka elidza lunyanga mu zhuba le bugumi le mwedzi we kutendeka, mu zhuba le gadzano unowotuma ntumwa kapoteleka elidza lunyanga mu shango iyo yose. 10 Ngono unowoyengemadza gole le makumi ali mashanu, ubeuzibisa bagali be shango ngekwe sununguko mu shango yose, kowobe kushatha kuko, ha mmwe ne mmwe wenyu ebgwilila ku thundu iye ne mmwe ne mmwe wenyu ebgwilila ku nsha uwe. 11 Gole ileli le makumi ali mashanu libe le kushatha mu muli, musitongodzwala nenguba kuli kuvuna mazhamba, kene kutjela zhambi mu mizhambi yenyu isakasunuligwa. 12 Ngobe i gole le kushatha, lowobe lakayengemala mu muli, mowoja mazhamba akabidwa mu minda.
13 “ ‘Mu gole ileli le kushatha mmwe ne mmwe wenyu unowobgwilila ku thundu iye. 14 Ngono ha utengesela ikamu kene utenga mu ikamu, amutowotjebelana. 15 Unowotenga mu ikamu tjitjo kuyendidzana ne makole e kushatha kwapinda, naiye unowotengesa kuyendidzana ne makole akavung'wa mathunde mu minda. 16 Ha makole ali manjinji unowopapha themba, ngono ha makole ali mashomanana unotapudza themba, ngobe ili tjilizanyo tje zojiwa zwaanokutengesela. 17 Musitongo tjebelana, koga mutje Ndzimu wenyu, ndimi Yahwe Ndzimu wenyu.
Mang'oni e gole le butendeka
18 “ ‘Ndizo mutobele milayo yangu, mulondolodze ndaulo dzangu mudzithame, kuti mugale mu shango makatjengeteka. 19 Shango inowobidwisa mitjelo yayo, ngono mukaja mukaguta muligele muili makatjengeteka.
20 “ ‘Ngono ha mungati, “Towojani mu gole le butendeka, ha tisingalime kene kuli kuvuna zojiwa zwedu?” 21 Ndowolaula makombolelo angu kamuzhila mu gole le butathatu, kuti ndizo azhise zojiwa zwe makole mabili. 22 Ha mulima mu gole le buzhanakadzi mowobe mutjaja zojiwa zwakalaluka, kudzina kube gole le buzhanalume, ha zojiwa zwalo zwivung'wa, mowobe mutjaja zwakalaluka.
Mbuzilo ye thundu
23 “ ‘Shango isitongo tengesegwa tjose, ngobe shango nge yangu, imwi mu bataya ne bayendi bangu.
24 “ ‘Ngono mu shango yose yaunowowana se lukata, wakafanila kube ne luzibo gwe kudzutunugwa kwe shango. 25 Ha mmwe wenyu angabe nshayi, kabe etengesa gwamu limwe le thundu iye, gamu lile ngalidzutunule tjatengesiwa nge mwana wa tate babe. 26 Ha nthu asina gamu lingaidzutunula, kube kuti shule efuma ewana kwakalizana kuidzutunula, 27 ngaabale makole etjinga aakaitengesa, abe elipa waakatengesela epapha themba pezhugwi mu makole akaitengesa, ngono abgwilizigwe thundu iye. 28 Koga ha asina kumu maboko kwakalizana kuzwiidzutunulila, ndizo tjaatengesa tjowobe mu maboko e wakatjitenga kudzina kube gole le kushathila makole mashanu apinda, mu gole ilelo le kushatha inowobe isunungugwa, ngono unowobgwilizigwa thundu iye.
29 “ ‘Ha nthu angatengesa ng'umba ye bugalo ili mu nzi wakabakiligwa nge luswingo, una fanilo dze kuidzutunula mu gole ilelo laakaitengesa ndilo lizhele, fanilo dze kuidzutunula igole ling'ompela. 30 Ha asaidzutunula mu tjibaka tje gole, ng'umba imu nzi wakabakiligwa nge luswingo, inowobe ye wakaitenga tjose, kuyenda nge zwizekugwana zwizwe, aingadzutunugwe mu gole le kushatha. 31 Koga ng'umba dzimu nzi usakabakiligwa nge luswingo dzowotogwa se shango yakazhuka koga, dzingadzutunugwa, ngono dzikabgwiliziwa mu gole le kushatha. 32 Nenguba kwakajalo Balevi ibo bana fanilo dze kudzutunula ng'umba misi yose, mu mizi ye lukata gwabo, Balevi bangadzidzutunula mu tjibaka tjimwe ne tjimwe. 33 Ngono ha mmwe we Balevi asashingisa simba lile le kudzutunula, ng'umba yakatengesiwa mu nzi we lukata gwabo inowobgwiliziwa mu gole le kushatha, ngobe ng'umba dzimu mizi ye Balevi pakati kwe bana be Iziraela lukata gwabo. 34 Koga shango ye mafulilo imu mizi yabo aingatengesiwe, ngobe lukata gwabo.
Kuadzimiwa kwe bashayi
35 “ ‘Ha una gamu lili nshayi, lisingatubule kuzwitjidza, ulibhatshe se ntaya, ligale lili kusi kuko. 36 Usitongotola mmwiso mulili, koga utje Ndzimu uwo, kuti gamu lilo litjilile kusi kuko. 37 Usitongo liadzima mari nge kushaka mmwiso, kene kukulipa zojiwa zwizo ushaka kuzwizwadza. 38 Ndimi Yahwe Ndzimu wenyu, wakamudusa ku shango ye Egipiti, azha amupa shango ye Kanana, kuti ndibe Ndzimu wenyu.
Kusunungugwa kwe balanda
39 “ ‘Ha gamu lilo lili nshayi lili pakuli, libe lizwitengesa mukuli, usitongolishingisa se nlanda. 40 Lowogala nawe se nshingi kakale linga nlubili. Lowokushinga kuswikila gole le kushatha. 41 Mu tjibaka itjetjo lowoyenda ne bana balo lithubukana nawe libgwilila ku nsha walo ne ku lukata gwa bobatategulu balo. 42 Ngobe Baiziraela balanda bangu, bandakadusa mu shango ye Egipiti, abazofanila tengesiwa benothamiwa balanda. 43 Usitongo busa bathu nge kwakasima, koga utje Ndzimu uwo. 44 Ha ushaka balandalume ne balandakadzi, unganobatenga mu tjaba dzakakupoteleka. 45 Ungatenga bana be bataya bamugele nabo ne mu makamu abo amugele nabo akazwaligwa mu shango yenyu ndibo baungathuwa, 46 kakale mungabasiyila bana benyu kube thaka, mukabazwithamila balanda benyu nge kusingapele, koga mu zwikamu zwenyu bana be Iziraela, musibabhate ngekwakasima.
47 “ ‘Ha ntaya kene nlubili ugele namwi angafuma, ngono ikamu tjitjo tjibe tjibe nshayi, tjibe tjizwitengesa mu ntaya kene mu nlubili ugele namwi kene mu mmwe we nsha we ntaya, 48 ungati asinozwitengesa kadzutunugwa, mmwe we bana ba tate babe ungandzutunula. 49 Kene bali batatenini, kene mwana wa tate babe ungandzutunula, kene mmwe we gamu lipejo ne nsha uwe ungandzutunula, kene ashaba kafuma ungazwidzutunula. 50 Ungalebesana ne wakantenga bakabala makole kudwa mu gole lawakazwitengesa kudzina kunoti mu gole le kushatha. Ngono themba ye kusunungugwa kukwe iyendidzane ne mbalo ye makole ne ndipo ye nshingi mu tjibaka tjaakabe ana tetshi uwe. 51 Ha kutjina makole manjinji sekwa babala ndiko, unowodusa mari anopindiwa ne themba ye kudzutunugwa kukwe. 52 Ha kwasala makole mashomanana kunoti ku gole le kushatha, unowobala naye, kuyendidzana ne makole e nshingo, ebe ebgwiliza mamwe mari elipa kudzutunugwa kukwe. 53 Ngono agale naye se nshingi unolipiwa gole ne gole, asitongo mbhata ngekwakasima. 54 Ngono ha asadzutunugwa nge imwe ye zila idzedzi, asunungugwe mu gole le kushatha, iye ne bana babe. 55 Ngobe bathu be Iziraela balanda bangu, balanda bangu bandakadusa ku shango ye Egipiti. Ndimi Yahwe Ndzimu wenyu.’ ”
Gole le butendeka
(Matama 15:1-11)
1 Yahwe bakadwa Mushe ali mu Dombo le Sinai bakati, 2 “Lebeleka ne bathu be Iziraela ubadwe uti, ‘Ha muswika mu shango yandinomupa, mowolondolodza zhuba le kunyaluluka le Sabata la Yahwe. 3 Mulime mudzwale minda yenyu, musunulile minda yenyu ye mizhambi makole ali matathatu, mubuye mutjele mitjelo yayo. 4 Koga gole le butendeka lowobe Sabata, nsi we kunyaluluka kuzhele kwe shango, ibe Sabata kuna Yahwe, musitongolima minda kene kuli kusunulila minda yenyu ye mizhambi. 5 Musitongovuna mazhamba kene mukatjela zhambi mu mizhambi isakasunuligwa, lowobe lili gole le nsi we kunyaluluka kwe shango. 6 Nenguba nnda usakalimiwa mu gole ilelo le Sabata, unowokubidwisila zojiwa, zwe balandalume ne balandakadzi babo ne bashingi babo ne bataya bakabakidzana nawe, 7 ne zwithuwo zwizo ne phuka dze shango dzimu shango yenyu, tjimwe ne tjimwe tjinowobe tjabidwa tjijiwe.
Gole le makumi ali mashanu
8 “ ‘Ngono unowozwibalila bo Sabata bali kutendeka be makole, makole ali kutendeka katendeka, ngono unowozwiwanila mazhuba a bo Sabata bali kutendeka be makole, makole wose aswike makole ali makumi manna ana ali zhanalume. 9 Ndizo unowotuma ntumwa kapoteleka elidza lunyanga mu zhuba le bugumi le mwedzi we kutendeka, mu zhuba le gadzano unowotuma ntumwa kapoteleka elidza lunyanga mu shango iyo yose. 10 Ngono unowoyengemadza gole le makumi ali mashanu, ubeuzibisa bagali be shango ngekwe sununguko mu shango yose, kowobe kushatha kuko, ha mmwe ne mmwe wenyu ebgwilila ku thundu iye ne mmwe ne mmwe wenyu ebgwilila ku nsha uwe. 11 Gole ileli le makumi ali mashanu libe le kushatha mu muli, musitongodzwala nenguba kuli kuvuna mazhamba, kene kutjela zhambi mu mizhambi yenyu isakasunuligwa. 12 Ngobe i gole le kushatha, lowobe lakayengemala mu muli, mowoja mazhamba akabidwa mu minda.
13 “ ‘Mu gole ileli le kushatha mmwe ne mmwe wenyu unowobgwilila ku thundu iye. 14 Ngono ha utengesela ikamu kene utenga mu ikamu, amutowotjebelana. 15 Unowotenga mu ikamu tjitjo kuyendidzana ne makole e kushatha kwapinda, naiye unowotengesa kuyendidzana ne makole akavung'wa mathunde mu minda. 16 Ha makole ali manjinji unowopapha themba, ngono ha makole ali mashomanana unotapudza themba, ngobe ili tjilizanyo tje zojiwa zwaanokutengesela. 17 Musitongo tjebelana, koga mutje Ndzimu wenyu, ndimi Yahwe Ndzimu wenyu.
Mang'oni e gole le butendeka
18 “ ‘Ndizo mutobele milayo yangu, mulondolodze ndaulo dzangu mudzithame, kuti mugale mu shango makatjengeteka. 19 Shango inowobidwisa mitjelo yayo, ngono mukaja mukaguta muligele muili makatjengeteka.
20 “ ‘Ngono ha mungati, “Towojani mu gole le butendeka, ha tisingalime kene kuli kuvuna zojiwa zwedu?” 21 Ndowolaula makombolelo angu kamuzhila mu gole le butathatu, kuti ndizo azhise zojiwa zwe makole mabili. 22 Ha mulima mu gole le buzhanakadzi mowobe mutjaja zojiwa zwakalaluka, kudzina kube gole le buzhanalume, ha zojiwa zwalo zwivung'wa, mowobe mutjaja zwakalaluka.
Mbuzilo ye thundu
23 “ ‘Shango isitongo tengesegwa tjose, ngobe shango nge yangu, imwi mu bataya ne bayendi bangu.
24 “ ‘Ngono mu shango yose yaunowowana se lukata, wakafanila kube ne luzibo gwe kudzutunugwa kwe shango. 25 Ha mmwe wenyu angabe nshayi, kabe etengesa gwamu limwe le thundu iye, gamu lile ngalidzutunule tjatengesiwa nge mwana wa tate babe. 26 Ha nthu asina gamu lingaidzutunula, kube kuti shule efuma ewana kwakalizana kuidzutunula, 27 ngaabale makole etjinga aakaitengesa, abe elipa waakatengesela epapha themba pezhugwi mu makole akaitengesa, ngono abgwilizigwe thundu iye. 28 Koga ha asina kumu maboko kwakalizana kuzwiidzutunulila, ndizo tjaatengesa tjowobe mu maboko e wakatjitenga kudzina kube gole le kushathila makole mashanu apinda, mu gole ilelo le kushatha inowobe isunungugwa, ngono unowobgwilizigwa thundu iye.
29 “ ‘Ha nthu angatengesa ng'umba ye bugalo ili mu nzi wakabakiligwa nge luswingo, una fanilo dze kuidzutunula mu gole ilelo laakaitengesa ndilo lizhele, fanilo dze kuidzutunula igole ling'ompela. 30 Ha asaidzutunula mu tjibaka tje gole, ng'umba imu nzi wakabakiligwa nge luswingo, inowobe ye wakaitenga tjose, kuyenda nge zwizekugwana zwizwe, aingadzutunugwe mu gole le kushatha. 31 Koga ng'umba dzimu nzi usakabakiligwa nge luswingo dzowotogwa se shango yakazhuka koga, dzingadzutunugwa, ngono dzikabgwiliziwa mu gole le kushatha. 32 Nenguba kwakajalo Balevi ibo bana fanilo dze kudzutunula ng'umba misi yose, mu mizi ye lukata gwabo, Balevi bangadzidzutunula mu tjibaka tjimwe ne tjimwe. 33 Ngono ha mmwe we Balevi asashingisa simba lile le kudzutunula, ng'umba yakatengesiwa mu nzi we lukata gwabo inowobgwiliziwa mu gole le kushatha, ngobe ng'umba dzimu mizi ye Balevi pakati kwe bana be Iziraela lukata gwabo. 34 Koga shango ye mafulilo imu mizi yabo aingatengesiwe, ngobe lukata gwabo.
Kuadzimiwa kwe bashayi
35 “ ‘Ha una gamu lili nshayi, lisingatubule kuzwitjidza, ulibhatshe se ntaya, ligale lili kusi kuko. 36 Usitongotola mmwiso mulili, koga utje Ndzimu uwo, kuti gamu lilo litjilile kusi kuko. 37 Usitongo liadzima mari nge kushaka mmwiso, kene kukulipa zojiwa zwizo ushaka kuzwizwadza. 38 Ndimi Yahwe Ndzimu wenyu, wakamudusa ku shango ye Egipiti, azha amupa shango ye Kanana, kuti ndibe Ndzimu wenyu.
Kusunungugwa kwe balanda
39 “ ‘Ha gamu lilo lili nshayi lili pakuli, libe lizwitengesa mukuli, usitongolishingisa se nlanda. 40 Lowogala nawe se nshingi kakale linga nlubili. Lowokushinga kuswikila gole le kushatha. 41 Mu tjibaka itjetjo lowoyenda ne bana balo lithubukana nawe libgwilila ku nsha walo ne ku lukata gwa bobatategulu balo. 42 Ngobe Baiziraela balanda bangu, bandakadusa mu shango ye Egipiti, abazofanila tengesiwa benothamiwa balanda. 43 Usitongo busa bathu nge kwakasima, koga utje Ndzimu uwo. 44 Ha ushaka balandalume ne balandakadzi, unganobatenga mu tjaba dzakakupoteleka. 45 Ungatenga bana be bataya bamugele nabo ne mu makamu abo amugele nabo akazwaligwa mu shango yenyu ndibo baungathuwa, 46 kakale mungabasiyila bana benyu kube thaka, mukabazwithamila balanda benyu nge kusingapele, koga mu zwikamu zwenyu bana be Iziraela, musibabhate ngekwakasima.
47 “ ‘Ha ntaya kene nlubili ugele namwi angafuma, ngono ikamu tjitjo tjibe tjibe nshayi, tjibe tjizwitengesa mu ntaya kene mu nlubili ugele namwi kene mu mmwe we nsha we ntaya, 48 ungati asinozwitengesa kadzutunugwa, mmwe we bana ba tate babe ungandzutunula. 49 Kene bali batatenini, kene mwana wa tate babe ungandzutunula, kene mmwe we gamu lipejo ne nsha uwe ungandzutunula, kene ashaba kafuma ungazwidzutunula. 50 Ungalebesana ne wakantenga bakabala makole kudwa mu gole lawakazwitengesa kudzina kunoti mu gole le kushatha. Ngono themba ye kusunungugwa kukwe iyendidzane ne mbalo ye makole ne ndipo ye nshingi mu tjibaka tjaakabe ana tetshi uwe. 51 Ha kutjina makole manjinji sekwa babala ndiko, unowodusa mari anopindiwa ne themba ye kudzutunugwa kukwe. 52 Ha kwasala makole mashomanana kunoti ku gole le kushatha, unowobala naye, kuyendidzana ne makole e nshingo, ebe ebgwiliza mamwe mari elipa kudzutunugwa kukwe. 53 Ngono agale naye se nshingi unolipiwa gole ne gole, asitongo mbhata ngekwakasima. 54 Ngono ha asadzutunugwa nge imwe ye zila idzedzi, asunungugwe mu gole le kushatha, iye ne bana babe. 55 Ngobe bathu be Iziraela balanda bangu, balanda bangu bandakadusa ku shango ye Egipiti. Ndimi Yahwe Ndzimu wenyu.’ ”