Bhanabhasi na Saulo
1 Ku gubungano liku Antiyoki kwakabe kuna balebesambeli ne badiyi, Bhanabhasi, na Simiyoni wakabe edang'wa Ntema na Lukiyo edwa ku Sirene, na Manaeni iye wakakula na Herode nlauli, na Saulo. 2 Bakati batjanamata She kakale bezwinyima zojiwa, Meya yakayengemala ikati ku bali, “Mundishalulile Bhanabhasi na Saulo kushinga nshingo wandakabadanila.”
3 Bakati bazwinyima zojiwa kakale batembezela, bakababiga maboko ngono bakati bayende.
Mu Sipuro
4 Ndizo bakati batumwa nge Meya yakayengemala, Bhanabhasi na Saulo bakadelukila ku Selusiya, ngono bakayenda nge gungwa kudwa ikoko kunoti ku Sipuro. 5 Bakati beswika ku Salamisi, bakasumikila dama le Ndzimu mu ng'umba dze mitembezelo dze Bajuta. Bakabe bana Johani kubabhatsha mu nshingo.
6 Bakayenda bakapalama tjigwizi bakanoti ku Pafosi kwabakashangana ne nlume we ng'anga wakabe eyi Bharijesu, ali Njuta wakabe ali nlebesambeli we manyepkhwa, 7 wakabe ali mbhatshi we nlauli we tjigwizi itjetjo unoyi Segiyo Paulo, wakabe ali nlume wakatjenjela. Wakadana Bhanabhasi na Saulo, ngobe eshaka kuhwa dama le Ndzimu. 8 Koga Elimasi we ng'anga (ngobe zina lile lotjenesiwa sa ikoko), kanyanyayidzana nabo eshaka pambusa nlauli mu bugalimoyo. 9 Koga Saulo unodang'wabo kuyi Paulo, wakati ali zhele Meya yakayengemala, kanlingisisa, 10 ngono kati, “Iwe nkololo wa Satani, iwe tjita tje ndulamo yose. Uzhele kutjebela ne bubi, apa aungaletje kukombamisa zila dza She dzakatambunuka kene? 11 She banowokuloba, unowobe bhofu, ngono autowobona tjedza tje zhuba kwe tjibaka.”
Tjinyolotjo fulele ne zhalima zwikazwimba mesho awe, ngono kayenda yenda eshaka bangankweba nge luboko. 12 Nlauli kati ebona tjashingikala, kagalamoyo, ngobe wakabe atjenamila kwazo kudiya ngekwa She.
Mu Antiyoki mu Pisidiya
13 Ndizo Paulo ne baakabe anabo bakayenda nge gungwa kudwa mu Pafosi kunoti mu Pega, nzi umu Pamufiliya, Johani wakabasiya kabgwilila ku Jerusalema. 14 Bakabhuda mu Pega bakanoswika ku Antiyoki mu Pisidiya, ngono nge nsi we Sabata bakangina mu ng'umba ye mitembezelo bakagala pasi. 15 Shule kwe kubagwa kwe nlayo ne hwalo dze balebesambeli, balauli be ng'umba ye mitembezelo bakayisa dama ku bali linoti “Zwikamu, amuna dama le gulumbidzo ku bathu mulilebe.” 16 Paulo kamilika, kalakidza nge luboko gugwe, ngono katangisa kulebeleka eti:
“Balume be Iziraela namwi banotja Ndzimu bhulutanani. 17 Ndzimu we bathu ibaba be Iziraela wakashalula bobatategulu bedu ngono ukabathama itjaba tjikulu kulu mu tjibaka tjabakabe bali gele mu shango ye Egipiti. Ndzimu wakabadusa mu Egipiti nge simba lawo gulu, 18 ngono mu makole angabe makumi manna wakabe ne moyonlefu nabo mu tjilambanyika. 19 Wakalobesa tjaba dzili kutendeka mu shango ye Kanana, ngono ukapa bathu bawo shango iyeyo se thaka. 20 Kose ikoku kwakatola makole ali mazana manna ana makole ali makumi mashanu (450).
“Shule kwa ikoku ukabapa basumikilisi kunoti mu tjibaka tja Samuele nlebesambeli. 21 Ndizo bakakumbila kupiwa mambo ngono Ndzimu ukabapa Saulo nkololo wa Kishi we ludzi gwa Bhenjamini, kabe mambo wabo makole ali makumi manna. 22 Shule kwe wan'dusa, Ndzimu ukabiga Dafite kube mambo wabo. Etji nditjo Ndzimu tjawakaleba nge kukwe uti, ‘Ndawana Dafite nkololo wa Jesi ali iye nthu upa moyo wangu, iye unowoshinga kose kuda kwangu.’ 23 Kudwa mu ludzi gwa Dafite, Ndzimu wakathama Jesu Ntjidzi we bathu be Iziraela sekwa wakagadzabgwe. 24 Jesu wakati asathu kazha, Johani kasumikila ku bathu bose be Iziraela kuti bashandukile matjinyo abo badubikwe. 25 Johani kati wowidza nshingo uwe, kati ku bathu, ‘Mokumbula kuti ndiani kene? Ate ndili iye wamakalindila. Koga shule kwangu kuna unowozha wandisakalizana kusunungula mitjili ye khwebana dzidze.’
26 “Zwikamu, bana be nsha wa Abhurahama, na bose pakati kwenyu banotja Ndzimu, thumo ye jidzo ileli yakatumigwa ku tili! 27 Ngobe bathu banogala mu Jerusalema ne balauli babo abazoziba kuti iye Ntjidzi, kene kuli kuhwisisa matama e balebesambeli iyawa anobagwa Sabata limwe ne limwe. Koga bakazhadzisa matama e balebesambeli nge kulasha Jesu. 28 Nenguba bakasheta tjabangansumikilisila lufu, bakakumbila Pilato kuti ambulaye. 29 Bakati bazhadzisa tjimwe ne tjimwe tjakakwagwa nge kukwe bakantulula mu nti bakanlonga mu ikumbu. 30 Koga Ndzimu wakammusa mu bafi, 31 ngono mu mazhuba manjinji wakaboneka kuna ibabo bakabe bayenda naye kudwa ku Galili kunoti ku Jerusalema. Ndibo ngwenu batendeki babe ku bathu. 32 Ndizo tomuzhisila ndebo mbuya kumuli inoti, Ndzimu tjawakagadzabgwe bobatategulu bedu kuti unowotjithama, 33 wakatjithamila iswi ngwenu, iswi bana babo, nge kumusa Jesu. Sekwa kwakakwagwa mu lukwalo gwe bubili gwe Njimbo kuyi,
“ ‘U Nkololo wangu,
nasi ndabe tate babo.’
34 “Oku ndiko Ndzimu kwaunoleba nge kummusa mu bafi, kuti aatjowobgwilila mu kubola uti,
“ ‘Ndowomupa makombolelo akayengemala e malebeswa
andakagadzabgwe Dafite.’
35 “Ndizo mu gumwe Lumbo nkwali eti,
“ ‘Amutowoletja N'yengemali wenyu ebola.’
36 “Nge kuti Dafite wakashinga tjakabe tjalongolosiwa nge Ndzimu mu tjibaka tjitje kafa, kabiganyiwa na bobatategulu babe, ngono kabola. 37 Koga iye wakamusiwa nge Ndzimu mu bafi aazobola. 38 Ndizo zibani zwikamu kuti ndebo ye kuzwiibhatigwa zwibi inosumikigwa kumuli ndi Jesu 39 kakale munli mmwe ne mmwe unogalamoyo unosunungugwa mu tjimwe ne tjimwe tjaakabe asingake kasunungugwa mutjili nge nlayo wa Mushe. 40 Ndizo ibeni ne njele, kuti tjakalebgwa nge balebesambeli tjisimushingikalile,
41 “ ‘Bonani, imwi badadi! Kaabalani mufe!
Ngobe ndoshinga nshingo mu misi yenyu,
nshingo wamusingawogalamoyo muuli,
ha mmwe emubudza iwo!’ ”
42 Paulo na Bhanabhasi bakati bedwa mu ng'umba ye mitembezelo, bathu bakabakumbila kuti zwithu izwezwi bazwibudziwe kakale mu Sabata linobuya. 43 Bathu bakati bapalala pa nshangano, Paulo na Bhanabhasi bakatobegwa nge Bajuta banjinji nenge bathu bakasima mu bugalimoyo gwe Tjijuta. Bakalebeleka nabo bakabakulumbidza kutjilila mu ngoni dze Ndzimu.
44 Sabata linotobela nzi wose kuzhe kwe bathu basibangana bakazha kuhwilila dama la She. 45 Bajuta bakati bebona bunji gwe bathu bakabe ne ndandala, bakanyanyayidza tjakabe tjilebgwa ndi Paulo, kakale bakan'gongobola. 46 Koga Paulo na Bhanabhasi bakaleba ngosimamoyo beti, “Kwakabe kwakafanila kuti dama le Ndzimu lilebgwe kumuli kutanga. Koga se makalilamba muzwibona musakafanigwa nge butjilo gusingapele, bonani tolinga kuna Bezwitjaba. 47 Ngobe She wakatidwa eti,
“ ‘Ndamuthama tjedza tje Bezwitjaba,
kuti muyise jidzo ku bupelo gwe shango.’ ”
48 Bezwitjaba bakati behwa ikoku, bakashatha bakakudza dama le Ndzimu ngono ibabo bakashaluligwa butjilo gusingapele bakabe bagalimoyo.
49 Dama la She likaandama mu ntuthu wose. 50 Koga Bajuta bakadzonga bakadzi bakashandukila mu bugalimoyo gwe Tjijuta kakale banokudziwa kose ne balume bana mamo mu nzi bakadzonga bathu kudziyidza Paulo na Bhanabhasi, ngono bakabatata mu ntuthu wabo. 51 Batumwa bakashashamula hwuluba mu makumbo abo kubalamba, ngono bakayenda ku Ikoniyo. 52 Bagalimoyo bakazhala kushatha nenge Meya yakayengemala.
Bhanabhasi na Saulo
1 Ku gubungano liku Antiyoki kwakabe kuna balebesambeli ne badiyi, Bhanabhasi, na Simiyoni wakabe edang'wa Ntema na Lukiyo edwa ku Sirene, na Manaeni iye wakakula na Herode nlauli, na Saulo. 2 Bakati batjanamata She kakale bezwinyima zojiwa, Meya yakayengemala ikati ku bali, “Mundishalulile Bhanabhasi na Saulo kushinga nshingo wandakabadanila.”
3 Bakati bazwinyima zojiwa kakale batembezela, bakababiga maboko ngono bakati bayende.
Mu Sipuro
4 Ndizo bakati batumwa nge Meya yakayengemala, Bhanabhasi na Saulo bakadelukila ku Selusiya, ngono bakayenda nge gungwa kudwa ikoko kunoti ku Sipuro. 5 Bakati beswika ku Salamisi, bakasumikila dama le Ndzimu mu ng'umba dze mitembezelo dze Bajuta. Bakabe bana Johani kubabhatsha mu nshingo.
6 Bakayenda bakapalama tjigwizi bakanoti ku Pafosi kwabakashangana ne nlume we ng'anga wakabe eyi Bharijesu, ali Njuta wakabe ali nlebesambeli we manyepkhwa, 7 wakabe ali mbhatshi we nlauli we tjigwizi itjetjo unoyi Segiyo Paulo, wakabe ali nlume wakatjenjela. Wakadana Bhanabhasi na Saulo, ngobe eshaka kuhwa dama le Ndzimu. 8 Koga Elimasi we ng'anga (ngobe zina lile lotjenesiwa sa ikoko), kanyanyayidzana nabo eshaka pambusa nlauli mu bugalimoyo. 9 Koga Saulo unodang'wabo kuyi Paulo, wakati ali zhele Meya yakayengemala, kanlingisisa, 10 ngono kati, “Iwe nkololo wa Satani, iwe tjita tje ndulamo yose. Uzhele kutjebela ne bubi, apa aungaletje kukombamisa zila dza She dzakatambunuka kene? 11 She banowokuloba, unowobe bhofu, ngono autowobona tjedza tje zhuba kwe tjibaka.”
Tjinyolotjo fulele ne zhalima zwikazwimba mesho awe, ngono kayenda yenda eshaka bangankweba nge luboko. 12 Nlauli kati ebona tjashingikala, kagalamoyo, ngobe wakabe atjenamila kwazo kudiya ngekwa She.
Mu Antiyoki mu Pisidiya
13 Ndizo Paulo ne baakabe anabo bakayenda nge gungwa kudwa mu Pafosi kunoti mu Pega, nzi umu Pamufiliya, Johani wakabasiya kabgwilila ku Jerusalema. 14 Bakabhuda mu Pega bakanoswika ku Antiyoki mu Pisidiya, ngono nge nsi we Sabata bakangina mu ng'umba ye mitembezelo bakagala pasi. 15 Shule kwe kubagwa kwe nlayo ne hwalo dze balebesambeli, balauli be ng'umba ye mitembezelo bakayisa dama ku bali linoti “Zwikamu, amuna dama le gulumbidzo ku bathu mulilebe.” 16 Paulo kamilika, kalakidza nge luboko gugwe, ngono katangisa kulebeleka eti:
“Balume be Iziraela namwi banotja Ndzimu bhulutanani. 17 Ndzimu we bathu ibaba be Iziraela wakashalula bobatategulu bedu ngono ukabathama itjaba tjikulu kulu mu tjibaka tjabakabe bali gele mu shango ye Egipiti. Ndzimu wakabadusa mu Egipiti nge simba lawo gulu, 18 ngono mu makole angabe makumi manna wakabe ne moyonlefu nabo mu tjilambanyika. 19 Wakalobesa tjaba dzili kutendeka mu shango ye Kanana, ngono ukapa bathu bawo shango iyeyo se thaka. 20 Kose ikoku kwakatola makole ali mazana manna ana makole ali makumi mashanu (450).
“Shule kwa ikoku ukabapa basumikilisi kunoti mu tjibaka tja Samuele nlebesambeli. 21 Ndizo bakakumbila kupiwa mambo ngono Ndzimu ukabapa Saulo nkololo wa Kishi we ludzi gwa Bhenjamini, kabe mambo wabo makole ali makumi manna. 22 Shule kwe wan'dusa, Ndzimu ukabiga Dafite kube mambo wabo. Etji nditjo Ndzimu tjawakaleba nge kukwe uti, ‘Ndawana Dafite nkololo wa Jesi ali iye nthu upa moyo wangu, iye unowoshinga kose kuda kwangu.’ 23 Kudwa mu ludzi gwa Dafite, Ndzimu wakathama Jesu Ntjidzi we bathu be Iziraela sekwa wakagadzabgwe. 24 Jesu wakati asathu kazha, Johani kasumikila ku bathu bose be Iziraela kuti bashandukile matjinyo abo badubikwe. 25 Johani kati wowidza nshingo uwe, kati ku bathu, ‘Mokumbula kuti ndiani kene? Ate ndili iye wamakalindila. Koga shule kwangu kuna unowozha wandisakalizana kusunungula mitjili ye khwebana dzidze.’
26 “Zwikamu, bana be nsha wa Abhurahama, na bose pakati kwenyu banotja Ndzimu, thumo ye jidzo ileli yakatumigwa ku tili! 27 Ngobe bathu banogala mu Jerusalema ne balauli babo abazoziba kuti iye Ntjidzi, kene kuli kuhwisisa matama e balebesambeli iyawa anobagwa Sabata limwe ne limwe. Koga bakazhadzisa matama e balebesambeli nge kulasha Jesu. 28 Nenguba bakasheta tjabangansumikilisila lufu, bakakumbila Pilato kuti ambulaye. 29 Bakati bazhadzisa tjimwe ne tjimwe tjakakwagwa nge kukwe bakantulula mu nti bakanlonga mu ikumbu. 30 Koga Ndzimu wakammusa mu bafi, 31 ngono mu mazhuba manjinji wakaboneka kuna ibabo bakabe bayenda naye kudwa ku Galili kunoti ku Jerusalema. Ndibo ngwenu batendeki babe ku bathu. 32 Ndizo tomuzhisila ndebo mbuya kumuli inoti, Ndzimu tjawakagadzabgwe bobatategulu bedu kuti unowotjithama, 33 wakatjithamila iswi ngwenu, iswi bana babo, nge kumusa Jesu. Sekwa kwakakwagwa mu lukwalo gwe bubili gwe Njimbo kuyi,
“ ‘U Nkololo wangu,
nasi ndabe tate babo.’
34 “Oku ndiko Ndzimu kwaunoleba nge kummusa mu bafi, kuti aatjowobgwilila mu kubola uti,
“ ‘Ndowomupa makombolelo akayengemala e malebeswa
andakagadzabgwe Dafite.’
35 “Ndizo mu gumwe Lumbo nkwali eti,
“ ‘Amutowoletja N'yengemali wenyu ebola.’
36 “Nge kuti Dafite wakashinga tjakabe tjalongolosiwa nge Ndzimu mu tjibaka tjitje kafa, kabiganyiwa na bobatategulu babe, ngono kabola. 37 Koga iye wakamusiwa nge Ndzimu mu bafi aazobola. 38 Ndizo zibani zwikamu kuti ndebo ye kuzwiibhatigwa zwibi inosumikigwa kumuli ndi Jesu 39 kakale munli mmwe ne mmwe unogalamoyo unosunungugwa mu tjimwe ne tjimwe tjaakabe asingake kasunungugwa mutjili nge nlayo wa Mushe. 40 Ndizo ibeni ne njele, kuti tjakalebgwa nge balebesambeli tjisimushingikalile,
41 “ ‘Bonani, imwi badadi! Kaabalani mufe!
Ngobe ndoshinga nshingo mu misi yenyu,
nshingo wamusingawogalamoyo muuli,
ha mmwe emubudza iwo!’ ”
42 Paulo na Bhanabhasi bakati bedwa mu ng'umba ye mitembezelo, bathu bakabakumbila kuti zwithu izwezwi bazwibudziwe kakale mu Sabata linobuya. 43 Bathu bakati bapalala pa nshangano, Paulo na Bhanabhasi bakatobegwa nge Bajuta banjinji nenge bathu bakasima mu bugalimoyo gwe Tjijuta. Bakalebeleka nabo bakabakulumbidza kutjilila mu ngoni dze Ndzimu.
44 Sabata linotobela nzi wose kuzhe kwe bathu basibangana bakazha kuhwilila dama la She. 45 Bajuta bakati bebona bunji gwe bathu bakabe ne ndandala, bakanyanyayidza tjakabe tjilebgwa ndi Paulo, kakale bakan'gongobola. 46 Koga Paulo na Bhanabhasi bakaleba ngosimamoyo beti, “Kwakabe kwakafanila kuti dama le Ndzimu lilebgwe kumuli kutanga. Koga se makalilamba muzwibona musakafanigwa nge butjilo gusingapele, bonani tolinga kuna Bezwitjaba. 47 Ngobe She wakatidwa eti,
“ ‘Ndamuthama tjedza tje Bezwitjaba,
kuti muyise jidzo ku bupelo gwe shango.’ ”
48 Bezwitjaba bakati behwa ikoku, bakashatha bakakudza dama le Ndzimu ngono ibabo bakashaluligwa butjilo gusingapele bakabe bagalimoyo.
49 Dama la She likaandama mu ntuthu wose. 50 Koga Bajuta bakadzonga bakadzi bakashandukila mu bugalimoyo gwe Tjijuta kakale banokudziwa kose ne balume bana mamo mu nzi bakadzonga bathu kudziyidza Paulo na Bhanabhasi, ngono bakabatata mu ntuthu wabo. 51 Batumwa bakashashamula hwuluba mu makumbo abo kubalamba, ngono bakayenda ku Ikoniyo. 52 Bagalimoyo bakazhala kushatha nenge Meya yakayengemala.