Makombolelo e kuhwa
(Zwipo 26:3-13Matama 7:12-24)
1 “Ngono ha uhwa Yahwe Ndzimu uwo, una njele kulondolodza milayo yabo yose yandinokupa mu zhuba lino, Yahwe Ndzimu uwo banowokumilidza ukabe pezhugwi kwe njudzi dzose dze shango. 2 Ngono makombolelo wose iyawa anowozha kukuli akawanda ha uhwa hwi la Yahwe Ndzimu uwo:
3 “Unowokombolegwa mu nzi nkulu, ukakombolegwa mu shango. 4 Ntjelo we mbili unowokombolegwa ntjelo we mavu awo anowokombolegwa ne ntjelo we phuka dzidzo ne kuwanda kwe ng'ombe dzidzo ne ngubi dzidzo. 5 Zwitundu zwizo zowokombolegwa ne zwivangilo zwizo zwe tjiwunga. 6 Unowokombolegwa ha ungina ukakombolegwa ha ubhuda.
7 “Yahwe banowothama kuti zwita zwizo zwinokumukila uzwikunde, zowozha nge zila ing'ompela zwikakutizha nge zila dzili kutendeka. 8 Yahwe banowozhisa makombolelo mu matula awo ne mu tjimwe ne tjimwe tjaunothama, banowokukombolela mu shango iyeyi yaunopiwa ndi Yahwe Ndzimu uwo. 9 Yahwe banowomuthumbidza se bathu babo bakayengemala kubali, sekwa bakatuna kumuli ha mulondolodza milayo ya Yahwe Ndzimu wenyu kakale muyenda mu zila dzabo. 10 Ngono bathu bose be shango banowobona kuti iwe unodang'wa nge zina la Yahwe, ngono banowokutja. 11 Yahwe banowokupa kuwanda mu ntjelo we mbili uwo nemu ntjelo we ng'ombe dzidzo nemu ntjelo we mavu awo mu shango iyo Yahwe yabakatuna kuna bobatategulu babo kumupa iyo. 12 Yahwe banowokuzhulila kudzimu dula labo le fumwa, kukupa vula mu shango nge nsi wayo ne kukombolela mishingo yose ye maboko awo ngono unowoadzima njudzi njinji, koga iwe aatowoadzima. 13 Yahwe banowokuthama kube nsholo, abatowokuthama kube mwise ngono unowokulila pezhugwi koga autowobuyila pasi, ha uhwa milayo ya Yahwe Ndzimu uwo iyeyi yandinokupa nasi mu zhuba lino una njele kuyithama, 14 usingapambukile ntome kwe limwe le matama andinokupa mu zhuba lino, uyenda ku luji kene ku lumeshwe uyenda ku imwe midzimu kuyishingila.”
Mbhayilo ye kusahwa
(Zwipo 26:14-46)
15 “Koga ha ungasahwa hwi la Yahwe Ndzimu uwo kene ungasabe ne njele kushinga milayo yabo yose yandinokupa mu zhuba lino, ipapo bhiso lose ileli lowozha kukuli lakakukulila. 16 Uwobe ne bhiso uli mu nzi nkulu, ukabe ne bhiso uli ku shango. 17 Zwitundu zwizo zowobe ne bhiso ne mavangilo awo e tjiwunga anowobe ne bhiso. 18 Ntjelo ye mbili uwo unowobe ne bhiso ne ntjelo we mavu awo ne kuwanda kwe ng'ombe dzenyu ne bana be ngubi iyo. 19 Unowobe ne bhiso ha ungina ukabe ne bhiso ha ubhuda.
20 “Yahwe banowokutumila bhiso ne kuwumana ne kushangashangana muna kose kwaunoshinga kuswikila ulobesiwa upela tjinyolotjo kuyikhwa nge mbipo ye zwaunothama ngoti wandifupatila. 21 Yahwe banowothama kuti bugwele gukunamatile kuswikila bekupedza mu shango iyo yaunongina kuitola ne kuithuwa. 22 Yahwe banowokuloba nge bugwele kunowokukorotelesa ne gunokutetemesa ne gunopisa ne kupisa kunonga moto ne bhamba ne phori ne hwuzwi ne zwimbugwi, zowokusala shule kuswikila upela. 23 Ngono mazhuzhugwi apezhugwi kwe misholo iyo anowobe phangula ngono shango kusi kuko ikabe butale. 24 Yahwe banowothama vula ye shango iyo ikabe bgwisana ne hwuluba, ngono kowotebukila mukuli kudwa zhuzhugwi kuswikila walobesiwa.
25 “Yahwe banowokuthama kuti ukundiwe mbeli kwe zwita zwizo, unowoyenda nge zila ing'ompela kunozwinginilila ngono ukatizha nge zila dzili kutendeka mbeli kwabo ngono unowotjisa ku mibuso yose ye shango. 26 Ngono zwitumbu zwenyu zowobe zojiwa zwe nyuni dze phepo ne zwe zwibandana zwe shango ngono kowobe kusina mmwe unozwitata. 27 Yahwe banowokuloba nge thomba dze Egipiti ne malonda ne kukwangwanyuka ne gwenyakwenya kwausingowopodziwa. 28 Yahwe banowokuloba nge bupengo ne bupofu ne kushangashangana kwe nkumbulo. 29 Ngono unowoambaamba zila masikati makulu se bhofu liambaamba mu zhalima, ngono aatowowatshika mu zila iyo. Unowotshambiligwa ukadwilila utolegwa ngono kowobe kusina unokubhatsha. 30 Unowobigilidza nkadzi, ngono nlume mmwe kalala naye, unowobaka ng'umba koga ukasigale muili, unowolima nnda ye mizhambi ngono ukasishingise mitjelo yawo. 31 Ngabe iyo inowobulawa mu mesho awo ngono autoija, donki iyo inowotogwa nge masimba mbeli kuko ngono aitowobuziwa kukuli, pkhwizi iyo inowopiwa zwita zwizo, ngono akutowobe ne mmwe kumubhatsha. 32 Bakololo babo ne bakololokadzi babo banowopiwa bamwe bathu mesho awo akalinga zhuba ne zhuba ngono autowobe ne simba le kudziba ikoku. 33 Ludzi gwausakatongoziba gowoja ntjelo we mavu awo na kose kwawakashinga, unowotshambilidzwa ukathukudziwa kuyendila mbeli 34 kunothama kuti upengesiwe nge tjinowobe mesho awo etjibona. 35 Yahwe banowokuloba mu zwidwi ne mu makumbo nge malonda anohwisa zogwadza ausingake ukapodziwa, kudwila kusi kwe matshambo kunoti ku thong'omana ye nsholo uwo.
36 “Yahwe banokuzhisa, iwe na mambo uwo wawakabiga, ku ludzi gwausakatongo ziba na bobatategulu babo gwabasakatongo ziba, ngono ikoko unowoshingila midzimu mimwe ye lukuni ne ye mabgwe. 37 Ngono unowobe tjinotjisa, ukabe thawu ne tjiyeye pakati kwe bathu bose Yahwe kwabakakutatila. 38 Unowodzwala mbewu njinji mu nnda uwo, koga unowovuna kushomanana ngoti phashu dzowoja. 39 Unowolima nnda we mizhambi ukayishakulila, koga autong'wa nkumbi wayo kene kuli kutjela zhambi muuli, ngoti makonye anodzija. 40 Unowobe ne mitoba mu ntuthu wenyu wose, koga autowozhola mafuta ngoti thoba dzidzo dzowoshashamukila pasi. 41 Unowana bakololo ne bakololokadzi, koga abatowobe babo, ngoti banowoyenda ku butapiwa. 42 Miti iyo yose ne ntjelo we mavu awo kowobe kwe phashu. 43 Nlubili upakati kwenyu unowokula kamupinda etathila pezhugwizhugwi, ngono imwi mowo buyila pasipasi. 44 Unowokuadzima koga iwe autowon'adzima, unowobe nsholo, ngono iwe unowobe mwise. 45 Bhiso lose ileli lowozha kukuli likakutobelela ngono likakukulila kuswikila walobesiwa ngoti usahwa hwi la Yahwe Ndzimu uwo ngekusalondolodza nlayo wabo wabakamupa. 46 Lowobe tjilakidzo ne gaabadzo kukuli, lowobe ne mu bana babo nge kusingapele.
47 “Ngekuti auzoshingila Yahwe Ndzimu uwo nge kushatha ne kushaladuka mu moyo nge kuwatshika kwe zwithu zose, 48 ngono unowoshingila zwita zwizo Yahwe zwabanowotumila kubhayana nawe, unowozwishingila uli mu zhala ne nyota, uli mbujo kakale una zhala ye zwithu zose, ngono banowokutilika jokwi le butale mu ntshibha uwo kuswikila bekulobesa. 49 Yahwe banowozhisa ludzi gunodwa kule kubhayana nawe, kudwa ku phelelo dze shango, bana lubilo se dzu liwuluka, ludzi gwe lulimi gwa usingahwe, 50 ludzi gwakabangalala gusina hanya ne sholotjena kene kube ne ngoni kuba tjetjana. 51 Banowoja bana be ng'ombe dzidzo ne ntjelo we mavu awo, kuswikila walobesiwa. Abatowokusiyila mathunde kene nkumbi we zhambi kene mafuta kene bana be ng'ombe dzidzo kene be ngubi iyo kuswikila bathama kuti mupelele. 52 Banowokukomba nge ngwa mu mizi iyo yose kuswikila makuma e mizi iyo ye matizhilo yaunogalabgwe malefu akasima ewa mu shango iyo yose, banowokukomba nge ngwa mu mizi iyo yose mu shango iyo yose yamapiwa ndi Yahwe Ndzimu uwo. 53 Ngono unowoja bana babo, unowoja nyama ye bakololo neye bakololokadzi babo ibo bawakapiwa ndi Yahwe Ndzimu uwo, unowobaja tjibaka tjaunowobe makakombiwa nge ngwa muli mu kudziyila kwamunowodziyidziwa nge zwita zwenyu. 54 Nlume wakadzikama wakatebama mukuzwagwa kukwe pakati kwenyu unowonyima mwana wa tate babe zojiwa, kanyima nkadzi uwe waanoda ne bana babe batjatjila. 55 Ndizo aana wabo waanowopa nyama ye bana babe yaanoja ngekuti aana yansalila mu kukombiwa nge ngwa ne mu kudziyidziwa kwamunowodziyidziwa ndiko nge zwita zwenyu mu mizi yenyu yose. 56 Nkadzi wakadzikama wakatebama mukuzwagwa kukwe pakati kwenyu, iye hwoyu usingake katshamba pasi nge gumbo lile ngekuti wakadzikama kakale wakatebama unowonyima nlume uwe waanoda zojiwa, kanyima nkololo uwe ne nkololokadzi uwe, 57 unowobanyima mbeleko yakadwa mu tjibumbilo tjitje ne bana baakazwala ngoti unowobajila pakasumbikala nge zhala ye zwithu zose mu kukombiwa nge ngwa ikoku ne kudziyila kwamunodziyidziwa ndiko nge zwita zwenyu mu mizi yenyu.
58 “Ha usina njele dze kushinga tjinolebgwa nge matama e nlayo iwoyu akakwagwa mu lukwalo igogu anoti utje zina ileli lina gudzo kakale lidzidzimusa la Yahwe Ndzimu uwo, 59 ipapo Yahwe banowozhisa kukuli ne mu bana benyu kudziyidzika kukulu, kudziyidzika kusingapele ne njigwele dzinohwisa zogwadza dzinogalila tjose. 60 Kakale banowozhisa mumuli njigwele dze Egipiti dzamakabe mutja ngono dzowomunamatila. 61 Yahwe banowozhisabo ne bugwele gumwe ne gumwe ne kudziyidzika zwisakakwagwa mu lukwalo igogu gwe nlayo iwoyu, Yahwe banowozwizhisa mumuli kudzina malobesiwa. 62 Mowoti makafanila kunga nyenyedzi dze zhuzhugwi nge bunji, mowosala mabe bashomanana ha mubagwa, ngoti amuzohwa hwi la Yahwe Ndzimu wenyu. 63 Ngono sekwa kati Yahwe bakashathila kumuthamila bubuya bakamuwandisa, saikoko Yahwe banowoshathila kumuzhisila tjinomutjinya tjimulobesa ngono mowodusiwa mu shango iyeyi yamunongina kuithuwa. 64 Ngono Yahwe banowomupaladza nge njudzi dzose, kudwa mu lubizho gwe shango kunoti ku gumwe lubizho, ngono ikoko mowoshingila midzimu mimwe ye lukuni neye mabgwe isakatongo zibgwa ndimwi kene ndi bobatategulu benyu. 65 Ngono pakati kwe njudzi idzedzo amutowowana kudzikama, akutowobe ne kunyaluluka kwe makumbo enyu, koga ikoko Yahwe banowomupa moyo unotetema ne mesho asingabonesese ne meya yakanyala. 66 Bupenyu gwenyu gowobe gwakabhakhwa nge kududumwa, siku ne sikati mowobe mulogwa nge hana, musina malebeswa ngekwe butjilo gwenyu. 67 Mu mangwanana mowobe muti, ‘Ungati kungabe kuli madekwana.’ Ngono mu madekwana mowoti, ‘Ungati kungabe kuli mangwanana.’ Kuyikhwa nge hana inowotjisa moyo uwo nenge zwinowobe zwibong'wa nge mesho enyu. 68 Yahwe banowokubgwiliza nge zwikepe ku Egipiti, gwendo gwandakagadzabgwe kuti usitongo gutola kakale, ngono ikoko unowozwipa kutengwa ku zwita zwizo se nlandalume ne nlandakadzi, koga akuna unowokutenga.”